Dzisiaj 01 sierpnia, jest rocznicą wybuchu Powstania Warszawskiego. Powstanie Warszawskie było największą bitwą stoczoną przez wojsko polskie w czasie II wojny światowej: zginęło 10 tys. powstańców a 7 tys. zaginęło; znaczne straty ponieśli Niemcy – zginęło około 10 tys. żołnierzy, zaginęło około 6 tys. Wojska niemieckie straciły 300 czołgów, dział i samochodów pancernych. 2 października powstańcy skapitulowali. Zginęło około 150 tys. ludności cywilnej, większość miasta była zrujnowana (później specjalne ekipy niemieckie niszczyły ocalałe budynki), około 520 tys. mieszkańców zostało wypędzonych z miasta. 17 tys. powstańców dostało się do niewoli. Powstanie nie osiągnęło celów ani wojskowych, ani politycznych, ale dla kolejnych pokoleń Polaków stało się symbolem męstwa i determinacji w walce o niepodległość.

Na kanadyjskich Kaszubach w Ontario znajduje się osobliwy pomnik poświęcony pamięci Szarych Szeregów,którzy brali czynny udział w tej bitwie. Pomnik ten został wzniesiony przez społeczeństwo polskie w Kanadzie w 50-tą rocznicę Powstania Warszawskiego w 1944 roku, dla uczczenia pamięci młodzieży harcerskiej poległej w walkach powstańczych,jak i tej zamęczonej w niemieckich obozach zagłady w czasie okupacji Polski (1939-1945). Pomnik składa się z dwóch części;frontalna część ze schodami oraz Sanktuarium na wzgórzu. Poniżej symbolika tego obiektu;

Ruiny Warszawy na wzgórzu

Krzyże na łańcuchowej balustradzie oznaczają ZHP (Związek Harcerstwa Polskiego)

Autentyczny właz kanałowy (dar miasta Warszawy) to wejście do podziemnych dróg w czasie walk powstańczych, Strzałka na pokrywie kanału wskazuje kierunek na Warszawę

Nazwy dzielnic Warszawy na schodach oznaczają miejsca walk powstańców

Znak PW (Polska Walcząca) wmurowany w płytę ulicy Sanktuarium jest hasłem powstańców

Widok ze wzgórza z pomnikiem Powstańców Warszawskich na plac Milenium,gdzie corocznie odbywa się uroczysta Msza Święta wszystkich hufców polskiego harcerstwa z całej Kanady.

Wiersz do Basi

Niebo złote ci otworzę,
w którym ciszy biała nić
jak ogromny dźwięków orzech,
który pęknie, aby żyć
zielonymi listeczkami,
śpiewem jezior,
zmierzchu graniem,
aż ukaże jądro mleczne ptasi świst.

Jeno wyjmij mi z twych oczu
szkło bolesne – obraz dni,
które czaszki białe toczy
przez płonące łąki krwi.
Jeno odmień czas kaleki,
zakryj groby płaszczem rzeki,
zetrzyj z włosów pył bitewny,
tych lat gniewnych
czarny pył.

Kto mi odda moje zapatrzenie
i ten cień, co za tobą odszedł?
Ach, te dni jak zwierzęta mrucząc,
jak rośliny są – coraz młodsze.

I niedługo już – tacy maleńcy,
na łupinie orzecha stojąc,
popłyniemy porom na opak
jak na przekór wodnym słojom.
i tak w wodę się chyląc na przemian
popłyniemy nieostrożnie w zapomnienie,
tylko płakać będą na ziemi
zostawione przez nas nasze cienie

Ziemię twardą ci przemienię
w mleczów miękkich płynny lot,
Wyprowadzę z rzeczy cienie,
które prężą się jak kot,
Futrem iskrząc zwiną wszystko
W barwy burz,
w serduszka listków,
w deszczu siwy splot.

Jeno wyjmij mi z twych oczu
szkło bolesne – obraz dni,
które czaszki białe toczy
przez płonące łąki krwi.
Jeno odmień czas kaleki,
zakryj groby płaszczem rzeki,
zetrzyj z włosów pył bitewny,
tych lat gniewnych
czarny pył

Krzysztof Kamil Baczyński

Krzysztof Kamil Baczyński (22 styczeń 1921-04 sierpień 1944); polski poeta,uczestnik Powstania Warszawskiego poległ na posterunku w Pałacu Blanka 4 sierpnia 1944 w godzinach popołudniowych (ok. 16), śmiertelnie raniony przez niemieckiego strzelca wyborowego ulokowanego prawdopodobnie w gmachu Teatru Wielkiego. W powstaniu warszawskim, zginęła także żona Baczyńskiego – Barbara Stanisława Drapczyńska (13 listopad 1922-1 wrzesień 1944) , studentka polonistyki tajnego UW. Baczyński został odznaczony pośmiertnie Medalem za Warszawę 1939-1945  i Krzyżem Armii Krajowej. Pochowany pierwotnie na tyłach Pałacu Blanka. Po wojnie ciało przeniesiono na Cmentarz Wojskowy na Powązkach.

Autor:: Zbigniew Wasilewski

fot: Zbigniew Wasilewski