Mikołaj Kopernik (łac. Nicolaus Copernicus, niem. Nikolaus Kopernikus; ur. 19 lutego 1473 w Toruniu, zm. 24 maja 1543 we Fromborku) – polski astronom, autor dzieła De revolutionibus Orbium Coelestium, przedstawiającego szczegółowo i w naukowo użytecznej formie heliocentryczną wizję Wszechświata. Wprawdzie koncepcja heliocentryzmu pojawiła się już w starożytnej Grecji (jej twórcą był Arystarch z Samos), to jednak dopiero dzieło Kopernika dokonało przełomu i wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną przewrotem kopernikańskim.

Montreal – pomnik Mikołaja Kopernika.

Miejsce: Square Chaboillez,

Rue St-Jacques Ouest

Rok :     1967

Materiał: brąz

Wysokość: 3m 70cm

Autor: Berthel Thorvaldsen

Oryginał pomnika Mikołaja Kopernika, dzieła dłuta duńskiego rzeźbiarza Bertela Thorvaldsena znajduje się w Warszawie. Pomnik został ufundowany przez księdza Stanisława Staszica. Przedstawia postać siedzącego Mikołaja Kopernika z cyrklem w prawej dłoni i sferą armilarną w lewej dłoni.

Po obu stronach czarnego cokołu są wyryte i złocone napisy: z lewej strony po łacinie Nicolao Copernico Grata Patria (pol. Mikołajowi Kopernikowi Wdzięczna Ojczyzna), z prawej strony: Mikołajowi Kopernikowi Rodacy.

Fot: wikipedia

Pomnik został odsłonięty został 11 maja 1830 przez Juliana Ursyna Niemcewicza. Stanął przed Pałacem Staszica w Warszawie, ówczesną siedzibą Towarzystwa Przyjaciół Nauk. W czasie II wojny światowej Niemcy zasłonili tę tablicę, inskrypcją w języku niemieckim. 12 lutego 1942 r Maciej Aleksy Dawidowski z Organizacji Małego Sabotażu Wawer oderwał płytę niemiecką. W 1944 r. przeznaczony na złom i wywieziony do wsi Hajduki Nyskie. Ocalał przed przetopieniem. Wierne kopie tego pomnika znajdują się w Montrealu i Chicago.

fot: Z.P.Wasilewski  (Powyższe zdjęcie montrealskiego pomnika zostało wykonane 28 kwietnia 2012  roku)

Kopia montrealska tej rzeźby została wykonana na podstawie oryginalnego odlewu gipsowego znajdującego się w Museum Thorvaldsen w Danii. Polonia montrealska podarowała miastu Montreal tą rzeźbę w 1967 roku na cześć 1000-lecia państwa polskiego oraz 100-lecia konfederacji kanadyjskiej.

Na cokole pomnika widnieje tablica pamiątkowa :

NICOLAS COPERNIC
 1473-1543
 FONDATEUR DE L’ASTRONOMIE MODERNE 

ERIGE PAR LA COMMUNAUTE CANADIENNE-POLONAISE 
EN L’HONNEUR
 DU CENTENAIRE DE LA CONFEDERATION CANADIENNE
 ET DU MILLENAIRE DE LA POLOGNE CHRETIENNE.

Druga kopia tego pomnika znajduje się w Chicago U.S.A. Polonia amerykańska podarowała w 1973 roku temu miastu rzeźbę Kopernika z okazji 500-ej rocznicy urodzin tego wielkiego astronoma.

Fot: www.chicago-outdoor-sculptures.blogspot.ca

Opracował: Z.P. Wasilewski

Źródło: wikipedia, internet