Dobiega końca proklamowany przez Sejm R.P. Rok Lutosławskiego- światowej sławy polskiego kompozytora XX wieku, którego 100 rocznica urodzin przypadła w 2013 roku. W licznych Filharmoniach  i na estradach koncertowych  całego świata słuchano z powagą jego muzyki. Przypominano ją włączając do  programów  festiwalowych w Polsce i za granicą. Muzyka  Witolda Lutosławskiego głośno zabrzmiała także  w naszym mieście Montrealu, słynącym z bogatego życia artystycznego. W ramach rocznicowych obchodów  zorganizowane zostały cztery imprezy: w Konsulacie R.P. i  w siedzibie Uniwersytetu Mc Gill.   Sfinalizowanie ich  umożliwiła  współpraca Polskiej Akademii Umiejętności, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Uniwersytetu Mc Gill oraz Polskiego Instytutu Naukowego i Konsulatu R.P. w Montrealu.

  W koncertach z okazji Roku Lutosławskiego czynnie uczestniczyły trzy młode polskie artystki zamieszkałe w Montrealu: pianistka Justyna Gabzdyl oraz skrzypaczki Katarzyna Fraj i Ewa Sas. Na pierwszym koncercie, który odbył   się  w  czerwcu w Konsulacie R.P., wystąpił Kwartet smyczkowy ,, Auriolus”  w skład którego wchodzi  Katarzyna Fraj. Czwórka instrumentalistów- smyczkowców wykonała wspaniały Kwartet smyczkowy W.Lutosławskiego oraz  Kwartet smyczkowy C.Debussy’ego. Katarzyna jest absolwentką Akademii Muzycznej im.F.Chopina w Warszawie i ma na swoim koncie uczestnictwo w licznych koncertach i festiwalach jako solistka i kameralistka. Była członkiem Filharmonii Białostockiej i solistką warszawskiej Spring Orkiestra.

   Justyna Gabzdyl, koncert w Pollack Hall,Uniwersytet McGill

27 pazdziernika miał miejsce kolejny koncert zorganizowany tym razem w  Pollack Hall  Uniwersytetu Mc Gill. W programie znalazły się m.in.dzieła na instrumenty solowe z orkiestrą Lutosławskiego: Koncert na fortepian dedykowany Krystianowi Zimermanowi oraz Partita na skrzypce i orkiestrę, którą kompozytor  dedykował  Annie-Sophii Mutter. Piękny i atrakcyjny brzmieniowo  Koncert fortepianowy utrzymany w stylu modernistycznym z pewnymi elementami tradycyjnymi został  dawno uznany przez krytykę za jedno z najwspanialszych dzieł Lutosławskiego. Za jedno z największych dokonań  kompozytora uchodzi też 5-częściowa Partita z ,,płomienną” częścią środkową.  Bohaterkami wieczoru stały się solistki Justyna Gabzdyl (fortepian) i Ewa Sas (skrzypce), którym towarzyszyła ,,L’Orchestre 21e siecle” pod dyrekcją Paolo Bellomia. J.Gabzdyl zaimponowała nieskazitelną techniką i pięknym  perlistym dzwiękiem,  wyjątkowo  dopasowanym do tego rodzaju muzyki.  Pianistka jest absolwentką Akademii Muzycznej im.F.Chopina w Warszawie, a w 2012 r. obroniła doktorat w dziedzinie interpretacji na Uniwersytecie Montrealskim. Mimo młodego wieku może poszczycić się wieloma osiągnięciami. Zdobyła I nagrodę w Ecole Normale de Musique w Paryżu (2006), I nagrodę na Międzynarodowym Konkursie Muzyki i Sztuki Dramatycznej  Leopolda Bellan’a w Paryzu (2007) i II nagrodę na Narodowym  Konkursie Pianistycznym Lagny-Sur-Marne we Francji (2007). Pianistka koncertowała w wielu krajach (Kanada, Belgia, Francja, Holandia, Polska), brała udział w licznych festiwalach i kursach mistrzowskich. Występowała też z Międzykulturową Orkiestrą Montrealską pod dyrekcją Sylvii Tabor. Często wprowadza do programów koncertowych narodowe akcenty, podkreślając swoją polską tożsamość.

 Ewa Sas koncert w Pollack Hall,Uniwersytet McGill

Równie wspaniale wypadła druga solistka,  wiolinistka Ewa Sas. Grała pewnie i swobodnie, naturalnym nieprzeforsowanym dzwiękiem, wydobywając cały wachlarz emocji zawarty w partyturze. Skrzypaczka  ukończyła Akademię Muzyczną w Krakowie, a w 2008 r. na Uniwersytecie British Columbia uzyskała II stopień magisterski w dziedzinie interpretacji. Występowała z wieloma orkiestrami w Polsce, Niemczech, Szwajcarii, Francji, Hiszpanii, Włoszech i Kanadzie. W Vancouverze była koncertmistrzem orkiestry  Armonia i członkiem zespołu Erato Ensemble. Obecnie mieszka w Montrealu, współpracuje z O.S.M. i zespołem smyczkowym Pieta. Gra również w torontońskim Trio Strega. W przeddzień koncertu w siedzibie Uniwersytetu Mc Gill odbyła się konferencja naukowa poświęcona Lutosławskiemu i jego spuściznie ,,Lutoslawski-Music and Legacy” na której wystąpili prelegenci z Kanady, USA, Australii i Polski. Koncert w konsulacie RP w Montrealu,od lewej stoją; Katarzyna Fraj, Stefan Władysiuk bibliotekarz Biblioteki Polskiej im. Wandy Stachiewicz, Justyna Gabzdyl, Ewa Sas, Stanisław Latek prezes Polskiego Instytutu Naukowego w Kanadzie

Wszystkie trzy artystki pojawiły się razem na ostatnim bardzo udanym listopadowym koncercie  w Konsulacie R.P.  Grając w różnych składach (solo, duet, trio)  zaprezentowały utwory Lutosławskiego ( Subito, Kołysanka dla Anny-Sophie, Bukoliki, Recitativo e arioso) i innych polskich kompozytorów: G. Bacewicz ( Łatwe duety na tematy ludowe, Kaprys polski), K.Szymanowskiego ( Zródło Aretuzy) , M.Moszkowskiego ( Suita na 2 skrzypiec z fortepianem). Usłyszeliśmy też-co było niespodzianką- Duet na 2 skrzypiec zainspirowany atmosferą Tatr,  skomponowany przez Katarzynę Fraj.

 W imieniu Polonii  montrealskiej należy wyrazić podziękowanie wszystkim organizatorom i uczestnikom  tych obchodów upamiętniających postać jednego z najwybitniejszych  polskich kompozytorów jakim był bez wątpienia Witold Lutosławski. 

 Autor: Radosław Rzepkowski

Fot: Zbigniew Wasilewski