Polska kultura poniosła wielką stratę. Zmarł Wojciech Kilar należący do czołówki polskich kompozytorów współczesnych, zaliczany do twórców najbardziej wyrazistych i ciekawych. Pierwsze lekcje gry na fortepianie pobierał u prof.Reissówny, a następnie w Średniej Szkole Muzycznej w Rzeszowie i Liceum Muzycznym w Krakowie. Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną ukończył w Katowicach w klasach fortepianu, teorii muzyki i kompozycji. W latach 1959-60 był stypendystą rządu francuskiego studiując u Nadii Boulanger w Paryżu. Jako kompozytor zadebiutował na pierwszych festiwalach ,,Warszawska Jesień.’’ Początkowo inspiracje czerpał ze wzorów neoklasycznych, o czym świadczą takie utwory jak Mała Uwertura, I i II Symfonia, Sonata na róg i fortepian. Widoczne są w nich wpływy Beli Bartoka, Igora Strawińskiego i Dymitra Szostakowicza. W 1960 r. otrzymał nagrodę fundacji im.Lili Boulanger w Bostonie za Odę,, Bela Bartok in memoriam.’’ Utwór ten na skrzypce solo, instrumenty blaszane i 2 perkusje jest rodzajem koncertu skrzypcowego. Od początku lat 60-tych Wojciech Kilar wraz z Krzysztofem Pendereckim i Henrykiem Mikołajem Góreckim był współtwórcą polskiej szkoły awangardowej i nowego kierunku w muzyce-sonorystyki. Nawiązywał też do serializmu i dodekafonii. Z tych lat pochodzą utwory : Herbstag, Riff 62, Generique (1963), Diphtongos (1964) na chór mieszany i orkiestrę, dodekafoniczny Springfield Sonnet , Training 68 na klarnet, puzon, wiolonczele i fortepian czy Upstairs-Downstairs na dwa chóry dziecięce i orkiestrę. W połowie lat 70-tych Kilar uprościł swój język muzyczny, zauważa się w jego twórczości inspiracje ludowe i religijne. Punktem zwrotnym stał się ,,Krzesany” oparty na muzyce górali tatrzańskich (1974). Jest to poemat symfoniczny utrzymany w prostej fakturze z motywami folkloru góralskiego.. Do innych dzieł z tego okresu należą: Przygrywka i kolęda (1972), Bogurodzica (1975) na chór mieszany i orkiestrę, Siwa mgła (1979)na baryton i orkiestrę, Exodus (1980), Angelus (1984) na sopran chór mieszany i orkiestrę symfoniczną, Orawa (1986) na orkiestrę kameralną, Preludium chorałowe (1988). Na uwagę zasługuje poemat symfoniczny,, Kościelec’’ skomponowany na jubileusz 75-lecia Filharmonii Narodowej. W programie nawiązuje on do tragicznej śmierci w 1909 roku Miieczysława Karłowicza, który został przysypany śnieżną lawiną pod Małym Kościelcem. W roku 2000 kompozytor stworzył mszę w intencji pokoju na nowe tysiąclecie ,,Missa pro pace’’ (A.D.2000) na sopran, alt, tenor, bas, chór mieszany i orkiestrę symfoniczną. Dzieło do powstało na zamówienie Kazimierza Korda, dyrektora Filharmonii Narodowej i uświetniło jednocześnie 100 letni jubileusz Filharmonii. Oprócz muzyki estradowej Wojcich Kilar wsławił się komponowaniem muzyki do filmów. Napisał muzykę do ponad 130 filmów i stał się jednym z najbardziej znanych kompozytorów muzyki filmowej na świecie. Współpracował z wieloma reżyserami : Wajdą, Kieślowskim, Różewiczem Hassem, Konwickim, Polańskim, Coppolą. Jeśli sukcesy jego utworów lat ostatnich ograniczają się głównie do publiczności polskiej, to międzynarodową sławę przyniosła mu muzyka filmowa. Szczególny sukces odniósł komponując muzykę do filmu Dracula za którą dostał nagrodę Stowarzyszenia Kompozytorów Amerykańskich. Napisał też wspaniałą muzykę do filmów Pan Tadeusz., Rejs, Lalka, Westerpatte, Struktura kryształu, Ziemia obiecana, Barwy ochronne, Rodzina Połanieckich, Pianista, Królowie nocy i do wielu innych. Muzyka Kilara charakteryzuje się ogólnie witalnością, wyeksponowaniem elementu ruchu, prostotą i łatwością w odbiorze. Kompozytor był laureatem wielu nagród, m.in. fundacji A.Jurzykowskiego, Lux ex Silesia (1995), Złotego Berła (2000) i Feniksa (2008).
Autor: Radosław Rzepkowski